Το έθιμο της καθαράς Δευτέρας του "Πασχάλη"

(Από το βιβλίο του Νίκου Ψιλάκη, Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη)
Παλαιότερα στο Σταυροχώρι και σήμερα στον Κουτσουρά τη μέρα της Καθαράς Δευτέρας ο νεκρός της Καθαράς Δευτέρας ονομάζεται "Πασχάλης" ονομασία που δεν παραπέμπει στο Πάσχα αλλά στα Πασχαλινά φαγητά σε αντιπαράθεση με τα νηστίσιμα. Ο "Πασχάλης" ο εικονικός νεκρός ξαπλώνεται σε πρόχειρο φέρετρο και γίνεται περιφορά του στους δρόμους του χωριού. Η πομπή καταλήγει στη βρύση και με την απειλή του νερού ή με κατάβρεγμα ο νεκρός ανασταίνεται.
Ο χαρισματικός μαντιναδολόγος Κωστής Καμινάκης, που έχει γεννηθεί και μεγαλώσει σ' αυτό το χωριό μας άφησε μια ωραία αφήγηση του εθίμου:
... Κι ύστερα που ξημέρωνε η Καθαρά Δευτέρα
κι είναι κατά το έθιμο νηστίσιμη ημέρα,
... Οι μασκαράδες στο χωριό βγαίναν περιοδεία
κι εκάναν με ψευτοπαπά του "Πασχάλη" κηδεία.
Και ο "Λουμπούνης" έψαλε την ευχή του
χίλιοι διαόλοι τ' αοριού να πάρουν την ψυχή του.
Τον ποθαμένο βάζανε για έθιμο στη βρύση
για να βραχεί και το νερό για να τον αναστήσει,
Και στο "Πασχάλη" τη θανή εσκούσανε στα γέλια
όσοι ακολουθούσανε, μεγάλοι και κοπέλια.