Εγκύκλιος για τα Χριστούγεννα του Μητροπολίτη Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Ευγένιου

«Γινώσκετε γαρ την χάριν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ότι δι᾽ ημάς επτώχευσε πλούσιος ων, ίνα υμείς τη εκείνου πτωχεία πλουτήσητε» (Β´ Κορ. 8,9).
Μυστήριον ξένον και παράδοξον βλέπομε πάλιν μπροστά μας εορτάζοντες και φέτος τη Γέννηση του Θεανθρώπου Χριστού. Όλοι εορτάζουμε τον Θεό, που γίνεται άνθρωπος και απ᾽ τον ουρανό κατεβαίνει στη γη από αγάπη και φιλανθρωπία. Και ο άνθρωπος ανεβαίνει στον ουρανό από άκρα θεϊκή συγκατάβαση. Αυτό το ύψος της υπεραξίας και της πνευματικής αναβάσεως και αναγεννήσεως του χοϊκού ανθρώπου εργάστηκε ο Ι. Χριστός για να γίνει ο άνθρωπος Θεός κατά χάρη, όπως κατά φύση έγινε ο Θεός άνθρωπος. Σ᾽ αυτό το μεγαλείο και το ύψος της θεϊκής δόξης του κάλεσε και καλεί το πλάσμα του για να είναι κοντά του, να γευθεί, απ᾽ αυτήν εδώ τη ζωή, τη ζωή του Παραδείσου, να υπάρχει και να ζει την αληθινή λύτρωση, τον αγιασμό και τη θέωση.
Διερωτηθήκαμε ποτέ, αν πράγματι έχομε εργασθεί γι᾽ αυτή την πνευματική αναγέννηση και ανάπλαση του εαυτού μας; Έχομε άραγε εναποθέσει τις επιδιώξεις, τα ενδιαφέροντα, τους στόχους μας στο γεγονός που δίδουν τα Χριστούγεννα, δηλ. την ένωση του κτιστού και του ακτίστου, του θνητού ανθρώπου και του ακτίστου Θεού ως δυνατότητα ζωής μέσα στη σύγχρονη εποχή μας; Μήπως δεν γνωρίζομε, ότι «το μόνο καινόν (καινούργιο) υπό τον ήλιον γεγονός στην παγκόσμια ιστορία είναι η γέννηση του Χριστού», κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό;
Όποιος εμπειρικά και ενδοεκκλησιαστικά ελευθερωθεί από την αδυναμία της γήινης, πρόσκαιρης και φθαρτής φύσεως και κερδίσει την υπερβολή της θεϊκής δυνάμεως και θεϊκής προστασίας και ζωής, όπως έζησαν οι Άγιοι Πατέρες, τότε μόνο θα εννοήσει το μέγα μυστήριο της ενανθρωπήσεως του Μονογενούς Υιού και Λόγου του Θεού, Ιησού Χριστού. Τότε ζει μέσα του αληθινά Χριστούγεννα.
Αυτό ζούμε σε κάθε Θεία Λειτουργία, όταν μάλιστα κοινωνούμε το θεϊκό Σώμα και Αίμα, που είναι αίσθηση και μετάδοση αγάπης, ειρήνης και λύτρωσης του πιστού απ᾽ τον ίδιο τον Θεό.
Αυτή την αίσθηση εσωτερικής πληρότητας και πνευματικής αναγεννήσεως περιγράφουν οι θαυμάσιοι ύμνοι των Χριστουγέννων, που έγραψαν μεγάλοι Πατέρες και Υμνογράφοι, γιατί βίωσαν το μυστήριο και εκφράζουν την προσωπική τους εμπειρία. «Αμήν αμήν λέγω σοι, εάν μη τις γεννηθή εξ ύδατος και Πνεύματος, ου δύναται εισελθείν εις την βασιλείαν του Θεού», (Ιωάν. 3,5) είπε ο Κύριος στον Νικόδημο.
Μετά τη δημιουργία του ορατού κόσμου, όλα τα πράγματα και φαινόμενα είναι επαναλαμβανόμενα. Τίποτα απολύτως καινούριο και μοναδικό. Η κτίση είναι η ίδια, όπως την δημιούργησε ο Θεός. Η διαφορά είναι ότι κι αυτή ζει τη φθορά και τη θλίψη μαζί με τον άνθρωπο που έπεσε στην αμαρτία και χωρίστηκε απ᾽ τον Θεό. Με την ενανθρώπηση του Θεού, ο άνθρωπος επαναπροσλαμβάνεται απ᾽ τον άκτιστο Θεό, που παίρνει τη κτιστή ανθρώπινη φύση και δίνει στον πεπτοκότα άνθρωπο τη δυνατότητα να θεωθεί κατά χάριν. Αυτή η πρόσληψη, η συνύπαρξη, η συμπόρευση, αφού «το γαρ απρόσληπτον και αθεράπευτον», η θεραπεία και αναγέννηση του ανθρώπου είναι το νόημα και η ουσία της Θείας Γεννήσεως του Χριστού σήμερα.
Μ᾽ αυτή την έννοια η Γέννηση του Χριστού υπήρξε και θα υπάρχει η μεγαλύτερη πρόκληση μέσα στην ιστορία.
Πρόκληση για το θρησκευτικό, πολιτικό, κοινωνικό κατεστημένο της εποχής εκείνης γι᾽ αυτό και δεν υπήρχε τόπος για κατάλυμα στο Θεό. Η ηγεσία τότε βασάνιζε τους ανθρώπους με την Ιουδαϊκή τυπολατρεία, τη φαρισαϊκή υποκρισία, τη νομικιστική ερμηνεία του δικαίου.
Ήταν πρόκληση για την κοινωνική συνοχή, την οποία όμως εξασφάλιζε η τυραννία και η επιβολή των όπλων, αφού οι λαοί ήταν υπόδουλοι στους Ρωμαίους.
Ήταν πρόκληση για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αφού οι γυναίκες και τα παιδιά ήταν res=πράγμα προς διαπραγμάτευση και επιτρέπονταν ακόμα και οι ανθρωποθυσίες. Ο Χριστιανισμός με τη Γέννηση του Χριστού κατήργησε τις ανθρωποθυσίες, τις θρησκείες οι οποίες εκμεταλλεύονταν τους ανθρώπους και ανέτρεψε τα τυραννικά καθεστώτα, που βασάνιζαν και υποβάθμιζαν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Η Γέννηση του Κυρίου ανέτρεψε όλα τα θρησκευτικά, κοινωνικά και ανθρωποκεντρικά κατεστημένα και έδωσε νέο νόημα στην αξία της ζωής και στην αξία του ανθρωπίνου προσώπου. Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός είπε: «πυρ ήλθον βαλείν επί την γην, και τι θέλω ει ήδη ανήφθη!» (Λουκ. 12,49).
Το έργο του Χριστού συνεχίζεται και σήμερα στην Εκκλησία Του, στις καρδιές των βαπτισμένων και αγωνιζομένων παιδιών Του. Συνεχίζει να επεκτείνεται μέσα στον κόσμο και στην ιστορία του κόσμου. Και σήμερα αποτελεί πρόκληση σε όλα τα επιπεδα της ενδοκοσμικής αυτονόμησης, αυτοδικαίωσης, αυταρχισμού και βιαιότητας.
Ο σημερινός άνθρωπος αρέσκεται στο επίπεδο σχήμα, δηλαδή στην αισθησιακή απόλαυση, στην ελεύθερη ικανοποίηση των αισθήσεων, στη μαγεία του πλούτου, στην απόλαυση του υπερκαταναλωτισμού, στην άκρατη λογοκρατία και εγωπάθεια. Χρυσώνει τις αλυσίδες της φυλακής του και ζαχαρώνει το χάπι του και εθελοτυφλεί στις ψυχοπνευματικές ανάγκες του εσωτερικού εαυτού του.
Η Γέννηση του Χριστού στον εκκοσμικευμένο αυτό άνθρωπο, στον διαπλεκόμενο και εμπλεκώμενο σε καθεστώτα και ιδεολογίες ορθολογισμού και αισθησιοκρατίας, δείχνει την έξοδο απ᾽ το αδιέξοδο των περιστάσεων, που είναι μόνο Εκείνος, η υπέρβαση του θανάτου, η νίκη της φθοράς και η αιώνια λύτρωση. Ο Ιησούς Χριστός πάντοτε και σήμερα θα είναι ο βοηθός και ιατρός των νοσούντων, η χαρά και η παρηγοριά των θλιμμένων, η δύναμη και προστασία των αδυνάτων, η ελπίδα των κατατρεγμένων και των φυλακισμένων, η δικαίωση κάθε αδικουμένου και περιθωριοποιημένου ανθρώπου. Του σημερινού ανθρώπου που έχασε κάπου τον δρόμο του, τον προσανατολισμό του, τους στόχους, τις δυνάμεις και τις αντοχές του.

Αγαπητοί μου Αδελφοί,

Να πιστέψουμε και να εργασθούμε και σήμερα τη Γέννηση του Χριστού ως ευλογία και ευκαιρία αλλά και δυνατότητα για να μας βγάλει ο Χριστός απ᾽ τη φυλακή του ατομισμού, της εγωκεντρικότητας και της τυραννίας του ορθολογισμού και της αισθησιοκρατίας.
Μπορεί και το επιθυμεί ο Χριστός να γεννηθεί μέσα μας ο Ίδιος και να φέρει μια καινούργια ζωή.
Αυτή η θεϊκή δύναμη και χάρη να πυρπολήσει τις καρδιές μας, να νοηματοδοτήσει τη ζωή μας, να αναβαθμίσει και να αναπλάσει τις νεκρές ψυχοσωματικές δυνάμεις μας. Να κατανοήσομε, ότι το κτιστό και το ανθρώπινο και σήμερα συνυπάρχει με το άκτιστο και το θεϊκό. Τότε μπορούμε να ελπίζουμε σε μια καλύτερη κοινωνία, σε μια ισόρροπη οικονομία και πρόοδο, σε μια αληθινή θεοκοινωνία. Γιατί το κέντρο της ζωής και των αναζητήσεών μας θα είναι ο Χριστός και κυρίαρχη επιδίωξη η προσωπική αναγέννηση και ανασυγκρότηση, για να πετύχουμε και την κοινωνική αναμόρφωση.
«Ποιό είναι λοιπόν το μυστήριο της γεννήσεως του Χριστού σχετικά μ᾽ εμένα; Έλαβα την εικόνα του Θεού και δεν τη φύλαξα;», αναρωτιέται ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Και καταλήγει: «(Ο Χριστός) παίρνει τη δική μου σάρκα για να σώσει την εικόνα και κάνει τη σάρκα (τη φύση μου) αθάνατη».
Σ᾽ Αυτόν πάντα ανήκει η δόξα και η τιμή και η προσκύνηση και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.

Αδελφοί, Χριστός Ετέχθη!

Αληθώς Ετέχθη!

Χριστούγεννα 2008

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας ΕΥΓΕΝΙΟΣ

Διάπυρος προς τον Ενανθρωπήσαντα Σωτήρα

Ευχέτης πάντων υμών.